Od dawna krytykowana metoda powielania dokumentów osobowych już 12 lipca zostanie objęta zakazem. Właśnie teraz w życie wchodzi nowelizacja ustawy o dokumentach publicznych.
Mowa tutaj o dokumentach takich jak: paszporty, karty pojazdu, prawa jazdy czy legitymacje osób niepełnosprawnych i szkolnych.
Powszechna praktyka
Praktyka skanowania dowodów osobistych jest w Polsce popularna choćby przy wypożyczeniu nart, rowerów albo samochodów. Za pomocą takich zabezpieczeń firmy próbują zapobiegać kradzieży sprzętu. Ta metoda była krytykowana zarówno przez generalnego inspektora ochrony danych osobowych jak i przez Urząd Ochrony Danych Osobowych. Oboje twierdzili, że ich zdaniem powielanie dokumentów jest ryzykowne, ponieważ kopię takie mogą być wykorzystane w przestępstwie, np. wyłudzając pożyczkę. Nieprzestrzeganie przepisów może grozić karą nawet do dwóch lat pozbawienia wolności.
Nowe przepisy i nowe wątpliwości
Już od 12 lipca zamiast tworzenia kopi, firmy będą zmuszone do spisywaniu niezbędnych do weryfikacji danych. Według przepisu nowego prawa zakaz tworzenia kopii dokumentów potwierdzających tożsamość właściciela na chwilę będzie obowiązywać również banki i firmy ubezpieczeniowe.
Natomiast banki i firmy ubezpieczeniowe wciąż uważają, że ich nowe prawo nie dotyczy. Zasłaniają się dyrektywą unijną AML4. Dotyczy ona zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.
Pomijając problem banków, to mamy jeszcze wiele nieprecyzyjnych pojęć jak „w celach urzędowych, służbowych lub zawodowych określonych na podstawie odrębnych przepisów lub na użytek osoby, której dane dotyczą”. Ciężko sprecyzować, co właściwie takie cele znaczą.
Doktryna prawnicza, praktycy obawiają się, że takie sformułowanie przepisów, pozwoli przedsiębiorcom na obchodzenie prawa. W efekcie przepis nie spełni swego celu, a sytuacja nie ulegnie zmianie na lepsze. Kwestia wymaga dalszego wyjaśnienia przez kompetentne instytucja takzie jak chociażby Urząd Ochrony Danych Osobowych (UODO).
Problem interpretacji przepisów rozwiążą też konkretne rozstrzygnięcia sądów. Może w sprawie wypowie się Sąd Najwyższy?
Problem dotyka nas na codziennie.
Bo to nie tylko firmy ubezpiecziowe, czy zawieranie umowy na abonament w jakieść sieci komórkowej. Często moźna spotkać się z takim wymogiem na wakacjach, gdy wypożyczamy sprzęt, przy korszytaniu ze środków transportu. Nawet do wypożycenia hulajnogi musimy pozwolić na kserowanie dowodu.
Jeśli chcemy chociaż w części zrozumieć skalę ryzyka i potrzeby fukcjonowania lepszego prawa, to warto spojrzeć na raport Związku Banków Polskich “infoDOK” – I kwartał 2019 r.
Już w ciągu pierwszych 3 miesięcy tego roku próbowano wyłudzić kredyty na kwotę 63,3 mln zł.
Po więcej informacji odsyłamy do treści nowelizcja ustawy o dokumentach publicznych z 22 listopada 2018. (Dz.U. poz. 53)., która wprawadza nowe przepisy.
